Przedsiębiorco pamiętaj, wraz z zakończeniem okresu przejściowego Wielka Brytania nie będzie już stanowić części obszaru celnego Unii Europejskiej w związku z czym zmieni się status „materiałów lub procesów przetwarzania” pochodzących z Wielkiej Brytanii.

 

 

Skorzystanie z preferencyjnej stawki celnej w imporcie wymaga zwykle udokumentowania pochodzenia towarów zgodnie z przepisami, które znajdują się w unijnych umowach o wolnym handlu (również w ewentualnej umowie UE ze Zjednoczonym Królestwem) oraz innych unijnych uzgodnieniach preferencyjnych.

 

Dowód pochodzenia

Dowód pochodzenia to wystawione lub sporządzone dowody pochodzenia, wystawione świadectwa pochodzenia, sporządzone deklaracje na fakturze lub deklaracje pochodzenia i oświadczenia o pochodzeniu.

Rodzaj wymaganego dowodu pochodzenia zależy od postanowień danej umowy handlowej lub innego reżimu preferencyjnego. Dokumentami potwierdzającymi pochodzenie mogą być świadectwa określonego typu (np. świadectwo przewozowe EUR.1), deklaracje pochodzenia czy oświadczenia o pochodzeniu. Świadectwa są wystawiane przez upoważnione do tego organy.

W Polsce świadectwa potwierdzające preferencyjne pochodzenia towarów są wystawiane przez urzędy celno-skarbowe.

W przypadku oświadczeń i deklaracji pochodzenia mamy do czynienia z dokumentami sporządzanymi samodzielnie przez eksporterów, najczęściej na fakturze, ewentualnie na innych dokumentach handlowych dotyczących danych produktów. Sama treść deklaracji i oświadczeń oraz sposób ich sporządzania są określone w postanowieniach umów czy innych przepisów regulujących handel na warunkach preferencyjnych. Korzystanie z tej formy sporządzania dowodów pochodzenia może wymagać podjęcia określonych działań, czyli uzyskania statusu „upoważnionego eksportera” lub zarejestrowania się w systemie REX, czyli uzyskania statusu „zarejestrowanego eksportera”.

Więcej informacji o statusie upoważnionego eksportera znajduje się tutaj.

Więcej informacji o systemie REX można znaleźć tutaj.

 

Dowody pochodzenia wystawione lub sporządzone przed zakończeniem okresu przejściowego

• Dowody pochodzenia wystawione lub sporządzone w UE lub w Wielkiej Brytanii

Dowody pochodzenia wystawione lub sporządzone w UE w odniesieniu do towarów z wkładem z Wielkiej Brytanii albo w Wielkiej Brytanii przed zakończeniem okresu przejściowego uznaje się za ważny dowód pochodzenia, pod warunkiem że wywóz przesyłki został dokonany lub zapewniony przed zakończeniem okresu przejściowego.

Ważność dowodu jest ograniczona do okresu ustalonego na mocy odpowiednich uzgodnień preferencyjnych UE na użytek wykorzystania przy przywozie do kraju partnerskiego zgodnie z odpowiednimi postanowieniami uzgodnień preferencyjnych UE.

Kraje partnerskie, z którymi UE posiada uzgodnienia preferencyjne, mogą jednak zakwestionować takie dowody pochodzenia i zażądać ich weryfikacji,  jeżeli towarzyszą one towarom przywożonym do krajów partnerskich objętych uzgodnieniami preferencyjnymi po zakończeniu okresu przejściowego. W takich przypadkach organy celne państw członkowskich udzielą odpowiedzi na wnioski o weryfikację, w zależności od możliwości potwierdzenia statusu pochodzenia towarów lub autentyczności tych dowodów, jakimi dany organ dysponuje. W tym celu pochodzenie z UE określa się na czas dokonania wywozu w świetle zasady opisanej w akapicie pierwszym powyżej.

• Dowody pochodzenia wystawione lub sporządzone w krajach partnerskich, z którymi UE posiada uzgodnienia preferencyjne

Dowody pochodzenia wystawione lub sporządzone w krajach partnerskich UE objętych uzgodnieniami preferencyjnymi przed zakończeniem okresu przejściowego w odniesieniu do towarów z wkładem ze Zjednoczonego Królestwa uznaje się za ważny dowód pochodzenia w okresie ich ważności w Unii, pod warunkiem że wywóz przesyłki został dokonany lub zapewniony przed zakończeniem okresu przejściowego.

Po zakończeniu okresu przejściowego towary o pochodzeniu z UE zawierające wkład ze Zjednoczonego Królestwa mający znaczenie dla nabycia pochodzenia, przywożone do krajów partnerskich, z którymi UE posiada uzgodnienia preferencyjne, i zaopatrzone w ważny dowód pochodzenia z UE, nie mogą jednak być wykorzystywane w krajach partnerskich, z którymi UE posiada uzgodnienia preferencyjne, do celów kumulacji.

 

Dowody pochodzenia wystawione lub sporządzone po zakończeniu okresu przejściowego

W szczególnych przypadkach po zakończeniu okresu przejściowego mogą być wystawiane lub sporządzane szczególne typy dowodów pochodzenia w odniesieniu do wywozów dokonanych przed zakończeniem tego okresu:

• Duplikaty świadectw przewozowych

Po zakończeniu okresu przejściowego możliwe jest wydanie – na wniosek eksportera z UE – duplikatu oryginalnego świadectwa przewozowego wydanego przez organy celne państwa członkowskiego przed zakończeniem tego okresu.

• Świadectwa przewozowe wystawione retrospektywnie

Świadectwo przewozowe można wystawić retrospektywnie po zakończeniu okresu przejściowego na wniosek eksportera z UE, jeżeli towary wywieziono przed zakończeniem tego okresu.

• Wystawione retrospektywnie deklaracje pochodzenia, oświadczenia o pochodzeniu i deklaracje na fakturze Eksporter z UE może sporządzić deklarację pochodzenia po zakończeniu okresu przejściowego, jeżeli towary wywieziono przed zakończeniem tego okresu.

Eksporter z UE może sporządzić deklarację pochodzenia po zakończeniu okresu przejściowego, jeżeli towary wywieziono przed zakończeniem tego okresu.

 

Dowody pochodzenia po zakończeniu okresu przejściowego:

Po 31 grudnia 2020 r. handel pomiędzy Unią Europejską (UE) i Zjednoczonym Królestwem (UK) będzie odbywał się na warunkach takich jak z innymi krajami trzecimi, z którymi UE nie zawarła porozumienia o preferencyjnym handlu (np. USA) lub na warunkach określonych w negocjowanej umowie o wolnym handlu.

Jeżeli dojdzie do zawarcia umowy to zostaną w niej określone także zasady dokumentowania preferencyjnego pochodzenia towarów. Można przypuszczać, że mogą to być oświadczenia o pochodzeniu sporządzane w ramach systemu REX. Unijni eksporterzy, którzy dotychczas tego nie uczynili będą musieli zarejestrować się w bazie zarejestrowanych eksporterów REX.

Jeżeli nie dojdzie do zawarcia umowy to Zjednoczone Królestwo (za wyjątkiem Irlandii Północnej) nie będzie już częścią obszaru celnego Unii i będzie traktowane jako kraj trzeci. W takim przypadku, poza szczególnymi przypadkami, nie będą stosowane we wzajemnym handlu formalne dowody pochodzenia.

Niezależnie od wyniku negocjacji wkłady ze Zjednoczonego Królestwa do produktów wytwarzanych w UE (materiały lub procesy przetwarzania) będą uznawane za „niepochodzące” do celów określenia preferencyjnego pochodzenia tych produktów, gdy będą one wywożone do krajów z którymi UE zawarła porozumienia o preferencyjnym handlu. Dlatego eksporterom i producentom w UE sporządzającym dowód pochodzenia do celów wywozu do kraju partnerskiego lub składającym wniosek o taki dowód zaleca się aby uwzględniali fakt, że wkład ze Zjednoczonego Królestwa jest wkładem „niepochodzącym” na użytek wywozu dokonywanego po zakończeniu okresu przejściowego. W tym celu należy także zapoznać się z zasadami sporządzania dokumentu określanego jako deklaracja dostawcy. Więcej na ten temat można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów.

Więcej szczegółowych informacji na temat konsekwencji brexitu dla handlu preferencyjnego można znaleźć tutaj oraz nocie Komisji Europejskiej (w szczególności strony 9 – 14).

 

Źródło: brexit.gov.pl