Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) nie jest jedynie teorią – to rewolucyjna odpowiedź na wyzwania, z jakimi borykają się polskie przedsiębiorstwa. Wsparcie udzielane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) przyczynia się do przemiany krajobrazu gospodarczego, wprowadzając zrównoważony rozwój jako podstawę funkcjonowania firm. Jak więc koncepcja GOZ zmienia sposób prowadzenia biznesu i modeluje polski rynek ekonomiczny?
GOZ nie tylko wkracza do polskiej rzeczywistości gospodarczej jako odpowiedź na wyzwania związane z wykorzystaniem zasobów i generowaniem odpadów. Ten model, stając się coraz bardziej niezbędny w kontekście rosnących standardów ekologicznych, oferuje przedsiębiorstwom zarówno konieczność adaptacji, jak i szansę na rewolucyjne zmiany w ich funkcjonowaniu.
GOZ W GOSPODARCE
Koncepcja GOZ niesie za sobą wiele korzyści – ochronę środowiska naturalnego, oszczędność zasobów, wzrost innowacyjności i konkurencyjności gospodarki oraz nowe modele biznesowe i miejsca pracy. Według raportu Światowego Forum Ekonomicznego, wdrożenie zasad gospodarki cyrkularnej w całej gospodarce UE może do 2030 roku potencjalnie zwiększyć PKB UE o dodatkowe 0,5% (ponad 77 mld euro) i stworzyć około 700 tys. nowych miejsc pracy.
Ze względu na te potencjalne zyski, idea GOZ zyskuje coraz większe poparcie na świecie. Komisja Europejska już w 2015 r., publikując komunikat „Zamknięcie obiegu – plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym“, poinformowała o odchodzeniu od tradycyjnego modelu gospodarki liniowej na rzecz GOZ. Z kolei w 2019 r. polski rząd przyjął „Mapę drogową Transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym”, która jest jednym z projektów strategicznych Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Ponadto coraz więcej firm i branż dostosowuje swoje modele biznesowe do założeń GOZ. Mimo to, pełna transformacja w stronę gospodarki obiegu zamkniętego wymaga jeszcze wielu wysiłków na poziomie regulacji, zmian infrastrukturalnych oraz ewolucji postaw konsumenckich. To długa droga, ale warta podążenia dla dobra naszej planety i przyszłych pokoleń.
PARP – WSPARCIE PRZEDSIĘBIORSTW PRZY WDRAŻANIU GOZ
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości odgrywa istotną rolę we wspieraniu transformacji polskich firm w kierunku modelu gospodarki obiegu zamkniętego. Agencja organizuje szereg programów pomocowych, które mają stymulować innowacje i inwestycje związane z GOZ.
Jednym z kluczowych obszarów aktywności PARP jest wsparcie projektów badawczo-rozwojowych, które prowadzą do wdrożenia nowych technologii wpisujących się w założenia gospodarki cyrkularnej. Firmy mogą ubiegać się o środki z Funduszy Europejskich na prace nad innowacyjnymi produktami, usługami czy procesami produkcyjnymi, redukującymi marnotrawstwo zasobów i ułatwiającymi recykling.
Działania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości mają pomóc jak największej liczbie polskich firm z sektora MŚP, dokonać skutecznej transformacji biznesowej zgodnej z nurtem gospodarki cyrkularnej. Tym samym wsparcie PARP ma kluczowe znaczenie dla upowszechnienia modelu GOZ w Polsce i nadania mu realnego impetu.
AKTUALNE PROPOZYCJE
Dla przedsiębiorców zainteresowanych przyjęciem modelu GOZ, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowała inicjatywy wspierające ich kroki w stronę cyrkularnego modelu gospodarki. Bezpłatny kurs w ramach Akademii PARP – "Gospodarka Obiegu Zamkniętego w MŚP" oraz webinarium "Circular economy – jak wdrożyć cyrkularny model gospodarowania odpadami w przedsiębiorstwie" to tylko część oferty skierowanej do przedsiębiorców pragnących zaangażować się w ten zrównoważony kierunek rozwoju.
Dużym wsparciem dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z obszaru Polski Wschodniej jest nabór prowadzony w ramach Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej 2021-2027 (FEPW) przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Termin składania wniosków do działania "Gospodarka o Obiegu Zamkniętym w MŚP, etap I – opracowanie modelu biznesowego GOZ-transformacji" upływa już 19 grudnia 2023 r.
Pierwszy etap konkursu umożliwia zdobycie wsparcia finansowego na usługi doradcze zewnętrznych ekspertów, niezbędne do opracowania modelu biznesowego GOZ, co stanowi kluczowy krok w kierunku przystosowania się do gospodarki opartej na obiegu zamkniętym. Nabór jest realizowany w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej i otwarty dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w następujących województwach: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie oraz mazowieckie (bez regionu warszawskiego stołecznego, obejmującego m. st. Warszawę oraz powiaty: grodziski, legionowski, miński, nowodworski, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni i wołomiński). Obecnie trwa pierwszy etap.
SUKCESY POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW
Przy wsparciu w ramach działań organizowanych przez PARP, firmy w Polsce już realizują projekty z obszaru GOZ, odnosząc spektakularne sukcesy. Poniżej prezentujemy kilka ciekawych przykładów.
Branża kamieniarska
Firma Granit-Pol wdrożyła technologię produkcji dekoracyjnych, dźwiękochłonnych płyt z granitu, które są montowane m.in. na obiektach publicznych narażonych na hałas. Płyty te, dzięki perforacji powierzchni, pochłaniają dźwięki, a jednocześnie mają wysoką estetykę i trwałość. Do ich produkcji wykorzystane zostały odpady poprodukcyjne z zakładu, których rocznie przetworzonych zostało 332 tony. Projekt przewidywał budowę nowej hali, zakup maszyn oraz usług badawczo-rozwojowych w celu ulepszenia płyt. Dzięki temu firma zredukowała odpady i emisję CO2, optymalizując jednocześnie koszty i jakość produkcji.
Produkcja mebli
Producent mebli Drewdon wdrożył innowacyjny proces technologiczny produkcji mebli z drewna olchowego, który pozwolił zautomatyzować linię produkcyjną i zredukować o 30% odpady drewniane (1725 ton rocznie). Wszystkie odpady posłużyły do wytwarzania zrębków na ściółkę i celulozę. Projekt zakładał rezygnację z benzynowych pił, przez co proces stał się całkowicie neutralny dla środowiska. Firma zakupiła urządzenia tworzące nową linię produkcyjną, instalację fotowoltaiczną (50 kW) oraz usługi badawcze w celu opracowania technologii. Dzięki temu zredukowała zużycie energii i emisję CO2.
Branża budowlana
Firma Antex opracowała innowacyjną metodę recyklingu materiałów bezpośrednio na budowie linii kolejowych. Dzięki badaniom i nowym technologiom z kamieniołomów możliwe jest ponowne wykorzystanie elementów infrastruktury torowej. Przedsiębiorstwo kupiło specjalny sprzęt do rozbiórki torów, przesiewania i kruszenia, by na miejscu segregować surowce. Metoda ta skróciła czas inwestycji, obniżyła koszty utylizacji odpadów (o 774,9 tony rocznie), zmniejszyła zużycie paliwa i emisję CO2 (o 27,4 tony). Rozwiązanie zwiększyło konkurencyjność firmy na rynku modernizacji linii kolejowych.
DROGA DO PRZYSZŁOŚCI
Droga do gospodarki o obiegu zamkniętym to proces wymagający zaangażowania na wielu płaszczyznach. Wprowadzenie zmian regulacyjnych, inwestycje w nowe technologie oraz edukacja społeczna stanowią klucz do sukcesu. Jednakże wizja tej transformacji przynosi realne korzyści zarówno dla firm, jak i dla środowiska, co czyni ją kierunkiem wartym podążania. Wsparcie polskich przedsiębiorstw w tym zakresie, staje się istotnym elementem w osiągnięciu tego celu, dając im narzędzia i środki niezbędne do skutecznego wdrożenia GOZ na szeroką skalę.
Dowiedz się więcej również ze strony PARP poświęconej temu zagadnieniu: https://www.parp.gov.pl/goz
Źródło: PARP